JACQUES BREL - DE DEFINITIEVE BIOGRAFIE

Rene Seghers' volledig herziene Jacques Brel biografie 'De Definitieve' telt honderden foto's en meer dan 200 nieuwe pagina's. Goed nieuws voor de Brelianen, maar... is er in negen jaar tijd dan zoveel nieuw materiaal opgedoken over het leven van Brel? Seghers: 'Over het leven van Jacques Brel is het meeste wel bekend. Die dingen die ik bij de eerste druk niet wist, zijn mij in de jaren na de publicatie echter duidelijk geworden. Voor de revisie heb ik samengewerkt met Brel specialist Dries Delrue, die talloze correcties op de eerste druk heeft gemaakt.'

Correcties? Seghers: 'Uiteraard. Jacques Brel was het onderwerp van mijn eerste biografie. Zonder die ervaring had ik nooit mijn internationaal zeer goed ontvangen Engelstalige biografie over de tenor Franco Corelli kunnen schrijven. Maar het blijft een feit dat je tijdens het schrijven van een eerste boek in het duister tast. Het is pas bij presentaties op boekenbeurzen dat onbekenden naar je toe komen, die Brel nog hebben gekend. Soms werd ik live of via mijn website ook benaderd door mensen die een enorme collectie hadden, waarbij je dan denkt: had ik die vooraf maar gekend!'

ONONTGONNEN BREL

Seghers fascinatie met Brel heeft weinig van doen met Brels carriere, zo blijkt. Seghers: 'Hoe uniek Brel als zanger/tekst-dichter/liedjesschrijver ook was, dat zou mij nooit hebben kunnen verleiden tot het schrijven van een boek over zijn leven. Ik zie de journalistiek als een leuk vrijbuiterberoep, het maakt mij eigenlijk niet uit wat ik schrijf of fotografeer. Maar mijn vrije tijd offer ik alleen op voor een goede zaak. Als Brel niet was gaan varen, dan had hij mij er nooit toe verleid om zoveel van mijn tijd aan hem te geven. Want dat is het unieke aan Brel: hij stopte in 1967 echt op het hoogtepunt van zijn carriere. Je moet dat vergelijken met een situatie waarin Rihanna morgen plotseling haar laatste optreden aankondigt. Brel maakte daarna nog wel platen, maar trad niet meer op, behoudens een marathonvoorstelling van de musical L'homme de la Mancha, waaruit 'La quete' wereldberoemd is geworden."

Brel probeerde het een paar jaar als acteur en regisseur, maar faalde daarin uiteindelijk. Succes had hij alleen met rollen in platte komedies als Mon oncle Benjamin (1969), L'aventure c'est l'aventure (1972) en L'emmerdeur (1973), maar zijn eigen regie ideeen in Franz (1971) en Le Far West (1973) bleken te extreem voor het grote publiek. Seghers: 'Compromisloos als hij was, trok Brel daarop de deur achter zich dicht. Hij kocht een boot en ging varen met zijn Guadeloupse geliefde, Maddly Bamy. Deze elders onderbelichte zeereis fascineerde mij. Ik zocht Bamy op en maakte die hoofdstukken destijds tot de spil van mijn boek.'

DE ASKOY II

Brels zeereis met de Askoy II vormt ook het hart van de nieuwe biografie. De hoofdstukken over Brels laatste jaren zijn uitgebreid met het opmerkelijke verhaal van wat er na Brels dood met zijn zeiljacht is gebeurd. Seghers: 'Het is een van die onverklaarbare toevalligheden in het leven die een mens het idee geven dat toeval niet bestaat. Ik stuitte op berichten waarin melding werd gedaan van de berging van Brels jacht, de Askoy II. Ik zocht contact met de bergers, verenigd in de stichting Save Askoy II, Piet en Staf Wittevrongel, gesecondeerd door secretaris Gerald Muylle. De naam van de gebroeders deed een belletje in mijn achterhoofd rinkelen: schreef ik mijn eerste druk niet over zeilmaker Johan Wittevrongel, die de zeilen voor de Askoy II had geleverd? Inderdaad! Piet en Staf hielpen destijds als tieners mee in het familiebedrijf.'

Wandelend door de tentoonstelling Le droit de rever en lezend door de hoofdstukken in Seghers eerste Brel biografie uit 2003, besloten de Wittevrongels te onderzoeken wat er precies met Brels boot was gebeurd. Zo ontspon zich een thriller zonder weerga. De Askoy II bleek eerst aan een hippiestel te zijn verkocht, dat onder de 'No Nukes' vlag hun prille liefde vierde. Daarna kwam het in handen van een avonturier die het ombouwde tot viskotter, alvorens het jacht te verkopen aan een bende soft-drugssmokkelaars!

VOORPUBLICATIE

DE DRUGSSMOKKELAARS

Waren alle eigenaren van de Askoy II sinds Van Kuyck steeds romantische avonturiers, toch steekt Helmut Rutten qua avontuurlijke inslag zelfs Brel moeiteloos naar de kroon. Zijn plan: de Askoy II te gebruiken als moederschip van een trans-Pacific marihuana-netwerk! Op 26 juni 1988 vaart de Askoy II via de Chinese Zee vanuit Nieuw Guinea naar Hawaii, met twaalf ton Thai marihuana. De bemanning bestaat uit Rutten, Randall Scott Harrack en Suzanne Pearson. Niet geheel toevallig werd het trio in New Guinea al aangehouden voor overtreding van de immigratiewetgeving, maar daarbij werden geen verdere onregelmatigheden ontdekt en zo kon het gezelschap koers zetten naar open zee ten noorden van Hawaii, waar een rendez-vous met het kleinere satellietschip de Pyrgos was gepland. Op 25 juli 1988 vaart de Pyrgos van Californie naar de Askoy II voor de kust van Hawaii, waar de lading marihuana wordt geladen. John Hoine en Rex Olander varen de vol marihuana geladen Pyrgos  naar het Red, White and Blue naaktstrand in Santa Cruz County. Op 26 en 27 augustus 1988 ontmoeten ze daar het distributieteam. Met kleine speedbootjes brengen de smokkelaars de drugs aan land. Een oplettende kampeerder vertrouwt de drukke bedrijvigheid van de bootjes die in het donker met gedoofde lichten lading lossen niet en alarmeert de politie, die de drugs onderschept en de smokkelaars arresteert. De vangst is met een straatwaarde van $ 66,5 miljoen de grootste ooit in Santa Cruz County.

De voltallige bemanning inclusief de eigenaar van de Pyrgos, George Contaxis, niet aanwezig bij het lossen maar later gearresteerd, wordt gedagvaard. De bemanning van de Pyrgos wijst vervolgens de Askoy II als moederschip aan, en rond 3 december 1988 wordt Rutten aan boord gearresteerd in de haven van de Suva Yacht Club, waarna het schip aan de ketting wordt gelegd. Harrack en Pearson zijn dan nog voortvluchtig, maar worden al snel eveneens gearresteerd - Pearson kamperend in een tent op Hawaii.

Met de bemanning achter slot en grendel belandt de Askoy II aan de ketting in Suva op de Fiji Eilanden. Eind 1993 wordt het schip geveild. Gelukkige eigenaar wordt zeiler/avonturier Lindsay Wright. Hij knapt het schip ruim zes maanden op en vaart er in juni 1994 mee naar de Tasmaanse zee voor Nieuw- Zeeland, waar het voor de kust in een vliegende storm verging. 

BERGING

Decennia later besluiten de gebroeders Witevrongel het wrak te bergen en naar Belgie te transporteren. Hoogtepunt van het sprookjesachtige project is een eerste bezoek dat de Wittevrongels brachten aan het wrak. Piet Wittevrongel: 'Alleen het stalen karkas was nog over. Het lag begraven in de vloedlijn op het strand van Baylys Beach te Nieuw-Zeeland. Op het wrak zijn tussentijds overigens nog kinderen verwekt - ook die hebben we opgespoord, inderdaad. Maar het hoogtepunt van het verhaal van de Askoy is misschien wel de berging van het wrak. Die nam enkele jaren in beslag, maar op 19 december 2007 komt de enorme romp van de Askoy II uit zijn graf. Het gevaarte wordt over het strand naar de droge duinaanzet gesleept, waar het veilig is. De romp werd op een containerschip geladen, die het naar de haven van Antwerpen vervoert. Sindsdien werken we op de Scheldewerven te Rupelmonde aan de renovatie. Het is de bedoeling dat de Askoy II te zijner tijd weer gaat varen!'

DE JACQUES BREL COVER TOP-140

Als het gaat om covers denk je binnen de popmuziek al snel aan The Beatles of The Rolling Stones. Dat zal beslist waar zijn als het om beginnende garagebandjes gaat, maar officiele covers van hun repertoire zijn verhoudingsgewijs maar weinig uitgegeven. De meest gecoverde artiest ter wereld is met meer dan 3000 officiele coverreleases... Jacques Brel! En bepaald niet alleen in Frankrijk. In Amerika namen wereldsterren zijn liedjes op. Rod McKuen en Terry Jacks danken hun doorbraak aan Brels als 'Season in the Sun' vermomde wereldhit 'Le moribond'. Maar ook Frank Sinatra, Shirley Bassey, Liza Minelli, Nina Simone en zelfs The Beach Boys deden net als nog ruim 200 andere Amerikaanse artiesten, hun voordeel met Brel. In Duitsland noemen we Marlene Dietrich, Gisela May, Klaus Hoffmann en jawel, Katja Ebstein, maar ook ijvoorbeeld Gruppe Horsturz en Reinhard Mey. Jazzmusici inclusief Toots Thielemans stortten zich de afgelopen decennia op Brel. IJslanders, Iraniers, Finnen en bewoners van de Kaaiman en Aland eilanden (van de laatste eilanden had Seghers tot de cover van Bitte Bamberg-Thalen zelfs nog nooit gehoord), allemaal raakten ze onder de betovering van Brel.

ADIEU LA VIE ADIEU SOLEIL!

Brels bekendste nummer is natuurlijk 'Ne me quitte pas'. Maar dat komt volgens Seghers vooral omdat bijna niemand weet dat Terry jacks wereldhit 'Seasons in the sun' een cover is van Brels 'Le moribond'. Jacks miljoenensucces leidde tot een golf covers van dat nummer die tot op de dag van vandaag aanhoudt. Seghers: 'Soms weten ook de artiesten die 'Seasons in the sun' coveren niet waar het origineel vandaan komt. Zo was er een Frans-Canadese zanger die inderhaast een Franse vertaling maakte, niet wetende dat het een Franstalig origineel betrof. Zo kunnen we nu genieten van Jacques Amars terugvertaling in 'Adieu la vie adieu soieii!' Zoals dit verhaal zijn er honderden te vertellen. Zo weet bijvoorbeeld bijna niemand dat David Bowie 'Jef' parafraseert in de beroemdste passage van 'Rock'n roll suicide': 'Non Jef, tu est pas seul/Oh no love, you're not alone'.''

 

 

INTERACTIEF

Het bijzondere van de biografie is onder meer de wisselwerking met deze website, waar de complete cover top-200, alsmede de complete recensies van de complete Brel coveralbums en de complete Brel Tribuutalbums zijn gepubliceerd. U vindt ze onder de button 'COVERS'. Op alle covers en ook op de hier gerecenseerde boektitels van andere auteurs, kunt u stemmen. De notering wordt vervolgens automatisch aangepast aan het aantal verzamelde stemmen. Seghers: 'De top-10 zoals die in het boek is opgenomen zou in de loop der tijd dus wel eens substantieel kunnen vernaderen. Het boek bevat ijn persoonlijke Top-10. Maar ik vind het juist leuk deze te vergelijken met de Top-10 van de lezers van mijn boek. Daarom heb ik ook de mogelijkheid geschapen voor bezoekers om zelf recensies aan de mijne toe te voegen. Het is niet goed maar een visie op alle covers te hebben. Het is veel leuker te zien hoe verschillende mensen tegen dingen aankijken. Brel is geen wetenschap. Ik ben daarin gesterkt door mijn eigen ervaringen met mensen die mij heel dwingend hun wil inzake Brel wilden opleggen. Dat bracht mij op het idee van mijn site een soort vrijplaats voor andere meningen te maken: denk niet alleen wat u wilt, maar schrijf ook vooral wat u vindt!'